دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

معرفی منشآت شمس‌المعالی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
صفحات ۱۱۴- ۹۱ جُنگ خطی شمارهٔ ۴۰۴۸/۳ کتابخانهٔ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران با هشت نامه از شمس‌المعالی نی‌ریز آراسته‌شده است. این صفحات که به خط نسخ کتابت شده‌اند، ابعاد ۱۲ × ۱۸ دارند و دارای رکاب‌اند. مخاطبان این نامه‌ها، مشخص نیست و تنها از درون‌مایهٔ یکی از آن‌ها، نامهٔ چهارم، می‌توان دانست که مخاطب، ابراهیم نام داشته است. میرزا اسحاق با بهره از آرایهٔ «براعت استهلال» یا نیکو آغازی، نامهٔ خود را با آرایهٔ «سلام علی ابراهیم...

برخى از عالمان گمنام (یا منسوب به) نیریز
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » برخی از عالمان گمنام یا منسوب به نیریز »
     1ـ ابومنصور نیریزى: ریاضى‏دانِ نیریزى که اثرى با عنوانِ فى استخراج کمیت الاجرام المختلطه، از او در کتابخانه گتا موجود است . استاد قربانى احتمال داده که این ابومنصور همانابوالعباس نیریزى باشد .     2ـ فخرالدین عبدالصمد نیریزى: آقاى رکن ‏الدین همایون فرخ در کتاب حافظ خراباتى، بدون ارائه هیچ مأخذى، وى را استاد حافظ دانسته و این بیت حافظ را در شأن او گفته است: شد لشکر غم بى‏ عدد از بخت مى‏ خواهم مدد        ...

نامه‌ی ششم (از نامه های شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » منشآت شمس المعالی نیریزی »
ایضاً مرحوم شمس‌المعالی به یکی از احباب خود نوشته یا حبیب‌المشتاقین(1) یا سید‌العارفین(2)! فداک مَن عداک ورزقنی اللهُ لقاک(3) هرچند از شماره فزون است غم ولی تا دل تهی شود قدری برشمار نیست چه شد که یک بار آن عاقل را نسیان کامل روی نمود و تخم محبت و آشنایی جز بیگانگی ثمر نداد، قُرب مواصلت(4) به بُعد مهاجرت مبدل شد و عقده‌ی(5) غم و اَلَم غیر منحل(6) ماند با آن همه امید وفا جز جفا ظاهر نشد و با ادعای صفا وفایی...

برخی از خوشنویسان کمتر شناخته شده نیریز
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز »
این نوشته، بخش نخست از مقاله‌‌ی "خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار" به قلم  "محمد امیر جلالی (دانشجوی دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران)" است. برای حفظ امانت‌داری، متن مقاله عیناً ذکر شده است اما به دلیل تنظیم حجم صفحات، مقاله به ۴ قسمت تقطیع شده است. بخش های دیگر این مقاله را اینجاها بیابید: بخش نخست، بخش دوم، بخش سوم و بخش چهارم.       خطاطان نیریز، از صفویه تا قاجار چکیده:       از میرزا احمد نیریزی، خوشنویس سدهٔ 11 و 12 ه.ق،...

شرح احوال و زندگانی محمد ابراهیم نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » محمد ابراهیم نیریزی-متخلص به ساکت(فرزند محمدشریف) »
  محمدابراهیم فرزند محمد شریف، متخلص به ساکت، از دانشمندان، ادیبان و خوشنویسانِ سده سیزده و چهارده هجری قمری است. شرح احوال و زندگانی وی به‌تفصیل در فصل شاعران و ادیبان خواهد آمد و در اینجا به دلیل اینکه آثاری نیز کتابت کرده، ذیل شرح احوال کاتبان و خوشنویسان با عنوان «محمدابراهیم نی­ریزی» از او یاد می‌کنیم. امّا چون جنبه ادبی او ارجح است، در آن فصل مفصلاً به معرفی او و آثار ادبی وی خواهیم پرداخت. محمدابراهیم در پایانِ سده...

شرح احوال و زندگانی عمان نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » عمان نیریزی »
     نام او محمدرضا، متخلص به عمان، فرزند حاج میرزا آقا بود و در سده 13 و 14 ه . ق. مى‌‌زیست. وى در سال 1259 ه . ق. در نیریز متولد شد و در همانجا نیز نشو و نما یافت و ظاهرا تا آخر عمر، در زادگاه خود ساکن بود. دانسته‌‌هاى ما درباره وى، منحصر است به مطالبى که از اشعار او به دست مى‌‌آید و همچنین اطلاعاتى که مرحوم سازگار در تذکره خود به دست مى‌‌دهد.     ...

چند غزل تازه از ساکت نی‌ریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » ساکت نیریزی »
نی‌ریز در روزگار قاجاری، شاعران چندی را در دامان خود پرورانده است؛ سید نعیم با نام شعری «سحاب»، سید اشرف با نام شعری «شهاب»، محمد جعفر فرزند محمدباقربا تخلّص «شعله»، و میرزا ابراهیم متخلص به ساکت در شمار ستارگان ادب نی‌ریزِ عهدِ قاجارند. بیشترینهٔ شاعران نی‌ریزِ عهدِ قاجار، به گواهی  گفتارهای تذکره نویسان، دارای دیوان بوده‌اند؛ اما دریغا که امروزین روز، آن دیوان‌ها یا از بین رفته‌اند و یا به‌احتمال اندک، در موزه‌ها و کتابخانه‌های کشور، غبار فراموشی بر...

شرح احوال و زندگانی سید محیی الدین فال اسیری
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید محیی الدین فال اسیری »
      سید على اکبر ملقب به محیى الدین، فرزند سید محمد و نوه مجتهد فارس، سید على اکبر فال اسیرى بود. سلسله نسب این خاندان به امام موسى بن جعفر (ع) مى‏رسد.      اصل آنان از دو روستاى فال و اسیر، از توابع لامردِ لارستان بوده و جدّ آنان، سید على ‏اکبر فال اسیرى، در شیراز اقامت گزید.      سید محیى الدین، در سال 1319 ق. مطابق با 1280 ش. در شیراز متولد شد و در همانجا، نزد عالمان و...

شیرازیه(اثر شمس المعالی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » شمس المعالی نیریزی-انجمن(میرزا اسحاق پسر میرزا احمد) » آثار و تالیفات شمس المعالی نیریزی »
 شیرازیه: این اثر منسوب به شمس المعالى است و در ضمن تذکره مدایح مؤیدیه (از صفحه 39 تا صفحه 68) آمده است. شیرازیه شامل سه دفتر است. با توجه به آغاز این رساله، به نظر مى‏ رسد که شیرازیه نام دفتر نخست این رساله باشد، زیرا در آغاز آن آمده است: «دفتر الاوّل الْمُسَمّى بشیرازیه » وهمچنین رساله دوم با این عبارت شروع شده: «هذه رساله الثّانویّه فى مَدْحِ الْمَمْدوُح بِالکِنایَه ».     این اثر، رساله ‏اى است منثور...

شرح حال شعله نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شعله نیریزی » شرح احوال و زندگانی شعله نیریزی »
     على‌‌رغم اینکه شعله نیریزى در سده 13 و ا وایل سده 14 ه . ق. مى‌‌زیسته،  اما دانسته‌‌هاى ما درباره زندگانى وى اندک و مبتنى است بر گزارشها و اطلاعاتى که برخى از تذکره نویسان فارس به دست داده‌‌اند.      محمدحسین شعاع الملک شیرازى در تذکره شعاعیه ؛ شیخ محمد مفید شیرازى متخلص به داور در تذکره مرآت الفصاحه  و احمد دیوان بیگى شیرازى در حدیقه‌‌الشعرا  به شرح احوال وى پرداخته و اشعارى نیز از او نقل کرده‌‌اند....